Yapay zekanın (YZ) hızla yaygınlaşması, teknoloji devlerinin enerji tüketimi konusunda yeni arayışlara girmesine neden oldu. Facebook ve Instagram'ın sahibi Meta, Illinois'teki bir nükleer santrali yeniden faaliyete geçirmek için Constellation Energy ile 20 yıllık bir anlaşma imzaladı. Bu hamle, YZ'nin artan enerji ihtiyacını karşılamayı amaçlıyor ve temiz enerji hedeflerini yeniden şekillendiriyor.

Yapay Zeka'nın Artan Enerji İhtiyacı

ABD Enerji Bakanlığı'nın raporuna göre, ülkedeki veri merkezlerinin elektrik ihtiyacı son 10 yılda üç katına çıktı. Bu ihtiyacın 2028'e kadar iki ila üç kat daha artması bekleniyor. Amazon, Google ve Microsoft gibi diğer teknoloji devleri de karbon emisyonlarını azaltmak için nükleer enerji dahil çeşitli temiz enerji kaynaklarına yöneliyor. Ancak, nükleer enerjinin bu talebi karşılaması zaman alacak gibi görünüyor.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA),ABD'deki veri merkezlerinde tüketilen elektriğin büyük bölümünün doğalgaz ve kömür gibi fosil yakıtlardan sağlandığını belirtiyor. YZ'ye olan talebin artmasıyla birlikte, elektrik arzının büyük ölçüde doğalgaz santrallerinden sağlanması bekleniyor. Ancak, doğalgazın sera gazı emisyonları iklim krizi için büyük bir sorun teşkil ediyor. IEA'ya göre, veri merkezlerinde kullanılan elektriğin sadece %24'ü yenilenebilir kaynaklardan, %15'i nükleer enerjiden sağlanıyor. Meta, uzun vadede nükleere yönelmeyi planlasa da kısa vadeli planlarında doğalgaz hala önemli bir rol oynuyor.

Nükleer Enerjiye Dönüş: Bir Zorunluluk mu?

Nükleer enerji, güvenlik endişeleri, yüksek maliyetler ve atık sorunları nedeniyle son yıllarda popülaritesini kaybetmişti. Ancak, fosil yakıtlara alternatif olması ve enerji yoğun YZ uygulamalarının artmasıyla yeniden gündeme geldi. Almanya gibi bazı ülkeler nükleer enerjiden vazgeçme planlarını sürdürse de, enerji ihtiyacının karşılanması için nükleer enerji bir seçenek olarak değerlendiriliyor.

Nükleer enerjinin güvenlik riskleri ve atık sorunları hala devam ediyor. Çernobil ve Fukuşima felaketleri, nükleer enerjinin potansiyel tehlikelerini gözler önüne serdi. Radyoaktif atıkların güvenli depolanması ve yönetilmesi de önemli bir sorun. Nükleer tesislerin savaş, terör saldırısı veya siber saldırılar gibi tehditlere açık olması da riskleri artırıyor.

Yapay Zeka Neden Bu Kadar Çok Enerji Tüketiyor?

Bir YZ sohbet robotunu eğitmek büyük bir hesaplama gücü gerektiriyor. Bu eğitim süreci, YZ sistemlerinin devasa veri kümelerindeki örüntüleri öğrenmesini içeriyor. Bu işlem, özel bilgisayar çipleri (GPU'lar) ve bu çiplerin iletişimde olduğu cihaz ağları gerektiriyor.

Eğitimden sonra bile, YZ modelleri belge oluşturmak veya görsel üretmek gibi görevlerde enerji harcamaya devam ediyor. Yeni veriyi analiz ederken, daha önce öğrendiği bilgileri kullanarak sonuç üretiyor. Bu işlemler ciddi miktarda elektrik tüketirken aynı zamanda yüksek ısı açığa çıkarıyor. Veri merkezlerinin bu sistemleri soğutmak için harcadığı enerji de ek bir yük oluşturuyor. Bu nedenle işletmeciler genellikle klimaların yanı sıra su pompalamaya dayalı soğutma yöntemlerine yöneliyor.

Yapay zeka'nın enerji tüketimi, teknoloji dünyasının ve enerji sektörünün geleceğini derinden etkileyecek gibi görünüyor. Nükleer enerjiye dönüş, bir çözüm olabilir mi? Yoksa daha sürdürülebilir alternatifler mi bulmalıyız? Bu soruların cevapları, gelecekteki enerji politikalarını ve teknolojik gelişmeleri şekillendirecek.