DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, Türkiye'deki alternatif medya ortamına yönelik artan baskılara dikkat çekerek, önemli bir kanun teklifi sundu. Bu teklif, özellikle YouTube gibi dijital platformlarda yayın yapan gazetecilere uygulanan lisans zorunluluğunu sona erdirmeyi ve medya özgürlüğünü güvence altına almayı hedefliyor. Teklifin detayları ve olası etkileri merakla bekleniyor.
Sosyal Medya ve Haber Alma Özgürlüğü
Çelenk, sosyal medyanın yurttaşların haber alma hakkı ve demokratik katılımı açısından kritik bir öneme sahip olduğunu vurguladı. Ancak, platformlara ve gazetecilere yönelik yasal ve idari müdahalelerin arttığına dikkat çekti. "Siyaset alanındaki otoriter yönelimlere paralel olarak medya ve gazetecilere yönelik baskı muazzam ölçüde artmakta, toplumsal ve siyasal muhalefetin medya erişim imkanı her geçen gün daralmaktadır" şeklinde konuştu.
Son yıllarda yapılan yasal değişikliklerle bu baskının kurumsallaştığını ve yoğunlaştığını belirten Çelenk, sosyal medyanın yurttaşlar lehine güçlenmesini hedefleyen girişimlerin engellendiğini ifade etti. İşte kanun teklifinin öne çıkan maddeleri:
- YouTube gibi platformlardaki kanallar için lisans kriterleri netleştiriliyor.
- "Medya hizmet sağlayıcı" tanımı yeniden yapılandırılıyor.
- Haftanın en az beş günü, günde en az 10 saat kesintisiz yayın yapan ve ayda ortalama 5 milyon izleyiciye ulaşanlar için lisans zorunluluğu getiriliyor.
- Bu kriterleri taşımayan içerik üreticileri lisans yükümlülüğünden muaf tutulacak.
- Bağımsız gazeteciler, medya hizmet sağlayıcısı sayılmayacak.
Dezenformasyon Yasası İptal Mi Ediliyor?
Teklif, kamuoyunda "Dezenformasyon Yasası" olarak bilinen ve Türk Ceza Kanunu'na eklenen 217/A maddesinin (halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçu) tamamen yürürlükten kaldırılmasını öngörüyor. Bu madde, ifade özgürlüğünü kısıtladığı gerekçesiyle eleştiriliyordu. Çelenk, bu maddenin kaldırılmasının, gazetecilerin ve içerik üreticilerinin daha özgür bir ortamda çalışabilmesi için önemli olduğunu vurguladı.
Teklif Yasalaşırsa Ne Olacak?
Teklifin yasalaşması halinde, RTÜK'ün son dönemde lisans zorunluluğu getirdiği Cumhuriyet TV, Fatih Altaylı'nın kanalı ve Flu TV gibi YouTube mecraları lisans yükümlülüğünden muaf tutulacak. Bu durum, dijital medya platformlarının daha özgür bir şekilde yayın yapabilmesinin önünü açabilir. Ayrıca, "Dezenformasyon Yasası"nın yürürlükten kalkmasıyla birlikte, ifade özgürlüğünün daha geniş bir alana yayılması bekleniyor.
Sevilay Çelenk'in sunduğu bu kanun teklifi, Türkiye'deki medya ve ifade özgürlüğü tartışmalarına yeni bir boyut kazandırıyor. Teklifin yasalaşması durumunda, dijital medya platformları ve gazeteciler üzerindeki baskının azalması ve daha özgür bir ortamın oluşması bekleniyor. Ancak, teklifin Meclis'teki görüşmeleri ve kabul edilip edilmeyeceği merak konusu olmaya devam ediyor. Bu süreçte, medya kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve yurttaşların konuya ilişkin farkındalığı ve katılımı büyük önem taşıyor.
