Eski Uruguay Devlet Başkanı José "Pepe" Mujica, kuşağının kapitalizme karşı verdiği mücadelede büyük bir hata yaptığını itiraf etti. Mujica, toplumsal değişimin sadece üretim ve dağıtım biçimlerinin sorgulanmasından ibaret olduğunu düşünmelerinin bir yanılgı olduğunu belirtti. Ona göre, kapitalizme karşı direniş, ancak başka bir kültürle, yani dayanışma kültürüyle mümkün olabilir.

Kapitalizm Bir Kültürdür

Mujica, kapitalizmin sadece bir ekonomik sistem olmadığını, aynı zamanda bir kültür olduğunu vurguluyor. Bu kültür, insan ilişkilerini, değerleri ve tüketim alışkanlıklarını şekillendiriyor. Kapitalizmin sonsuz birikim için mücadele ettiğini ve tüketimciliğin bu kültürün bir parçası olduğunu söyleyen Mujica, bu durumun gezegenin sürdürülebilirliği için büyük bir tehdit oluşturduğuna dikkat çekiyor.

"Kapitalizm için en büyük sorun, alışveriş yapmayı bırakmamız ya da çok az şey satın almamız olurdu. İşte bizi kuşatan tüketim kültürünü de bu doğurdu," diyor Mujica.

Mujica'ya göre, kapitalist sistem sadece mülkiyet ilişkilerinden ibaret değil, aynı zamanda toplumca paylaşılan, söze dökülmemiş ortak değerler bütünüdür. Bu değerler, ordulardan da güçlüdür ve bugün kapitalizmi ayakta tutan temel güç onlardır.

Solun Yeni Bir Düşünce Doğrultusu Kurması Gerekiyor

Mujica, solun kapitalizmle olan bağını koparması ve yeni bir düşünce doğrultusu kurması gerektiğini savunuyor. Fikir üretimi konusunda yaratıcılığın kaybolduğunu ve solun kapitalizmin yaptığını daha eşitlikçi bir şekilde yapmak istediğini belirten Mujica, asıl meselenin neyin iyi hayat olduğunu, hayatta neye kıymet vereceğimizi ve nelere özlem duyabileceğimizi düşünmek olduğunu ifade ediyor.

"Sol, başka bir değerler bütününe sadık kalmak zorunda. Kültür sorununu, bağlılık sorununu ve kapitalizmin değer vermediği belli alanlara değer verme meselesi üzerinde ısrarla durmamın nedeni bu," diyor Mujica.

Mujica, toplumların zenginlikle dolu olsalar bile büyük bir kaderle karşı karşıya olduklarını, üretilen çöpün büyüklüğünün boğduğu toplumlarda yaşayan tıka basa beslenmiş insanlar olduğumuzu söylüyor. Her şeyi kirlettiğimizi, ihtiyacımız olmayan şeyleri satın aldığımızı ve ardından faturaları öderken mutsuzluğa gark olduğumuzu belirten Mujica, başka bir yaşam biçimi önermemiz gerektiğini vurguluyor. Ona göre sol, her zamankinden daha devrimci olmalı ve düşündüğümüz gibi yaşamalıyız, aksi takdirde yaşadığımız gibi düşünmeye başlarız.

Yeni Bir Kültür İnşa Etmek Şart

Mujica, kültürel dönüşüm sorunuyla yüzleşmeden bir sistemi değiştirmeye kalkmanın nafile olduğunu söylüyor. Yeni bir sistem ve buna paralel olarak yeni bir kültür, yeni bir etik inşa etmemiz gerektiğini vurgulayan Mujica, aksi takdirde Sovyetler Birliği’nde görüldüğü gibi, bir devrimci hareketin 360 derecelik bir dönüşle aynı yere ama çok daha kötü bir biçimde dönüşünün tekrarlanacağını belirtiyor.

Mujica'nın bu çarpıcı itirafı, kapitalizme karşı verilen mücadelede kültürün önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Sadece ekonomik ve politik değişimlerle değil, aynı zamanda değerlerimizi, yaşam tarzlarımızı ve tüketim alışkanlıklarımızı değiştirerek kapitalizme karşı gerçek bir direniş gösterebiliriz. Mujica'nın sözleriyle, "Mücadelemiz, kendi kendini yöneten bir toplum için; kendi kendimizin efendisi olmayı ve ortak projelerimizi yürütmeyi öğrenmek için." Bu mücadelede başarıya ulaşmak için, yeni bir kültür inşa etmek ve bu kültürü benimsemek zorundayız.