Diyabet, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ve kontrol altında tutulmadığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen kronik bir hastalıktır. Özellikle son yıllarda, diyabetin inme ve körlük gibi ölümcül sonuçlar doğurabileceği konusunda sağlık uzmanları tarafından yapılan uyarılar giderek artmaktadır. Medical Point Gaziantep Hastanesi Endokrinoloji Uzmanı Dr. Ümit Çınkır, diyabetin kontrolsüz seyrinin yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürdüğünü ve erken teşhisin hayati önem taşıdığını vurguluyor.
Diyabetin Göz Sağlığına Etkisi: Körlük Riski
Endokrinoloji Uzmanı Dr. Ümit Çınkır, diyabetin göz sağlığını doğrudan etkileyerek görme kaybına neden olabileceğini belirtiyor. Diyabetik retinopati, tedavi edilmemiş diyabetin en sık görülen göz komplikasyonlarından biridir. Yüksek kan şekeri seviyeleri, gözdeki küçük damarları zayıflatır ve tıkayarak kanamalara yol açabilir. Bu durum, erken evrelerde belirgin bir semptom göstermese de zamanla bulanık görme, gece görüşünde zorluk ve hatta görme kaybı gibi sorunlara neden olabilir.
Dr. Çınkır, diyabet hastalarına yılda en az bir kez göz muayenesi yaptırmalarını öneriyor. Erken teşhis sayesinde diyabetik retinopati ve diğer göz komplikasyonları kontrol altına alınabilir ve körlük riski önemli ölçüde azaltılabilir.
Diyabetin Beyine Etkisi: İnme Riski
Diyabet, damarları etkileyerek arterlerin sertleşmesine ve daralmasına neden olur. Bu durum, kanın beyne ulaşmasını zorlaştırarak inme riskini artırır. Yüksek kan şekeri, yüksek tansiyon ve kolesterol de inme riskini artıran faktörler arasında yer alır. Diyabet hastalarında kan pıhtılaşma oranının artması, beyin damarlarında tıkanmalara yol açabilir.
Yapılan araştırmalar, diyabetli bireylerin inme geçirme olasılığının, diyabeti olmayanlara göre üç kat daha fazla olduğunu göstermektedir. Özellikle tip 2 diyabet hastalarında bu risk daha da yüksektir.
Erken Teşhis ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri ile Önleme
Dr. Ümit Çınkır, erken teşhisin önemini vurgulayarak, diyabet riski taşıyan bireylerin yıllık kontrollerini aksatmamaları ve belirtiler ortaya çıktığında derhal doktora başvurmaları gerektiğini belirtiyor. Erken tedavi, inme ve körlük gibi ciddi komplikasyonların önlenmesinde büyük rol oynar.
Diyabetin önlenmesi ve kontrol altına alınması için sağlıklı yaşam tarzı değişikliklerine dikkat etmek büyük önem taşır. Dr. Çınkır'ın önerileri:
- Düzenli fiziksel aktivite: Haftada en az 150 dakika orta şiddetli egzersiz yapmak.
- Sağlıklı beslenme: İşlenmiş gıdalardan uzak durmak, sebze, meyve ve lifli gıdalar tüketmek.
- Sigara ve alkolün sınırlanması: Sigara içmeyi bırakmak ve alkol tüketimini azaltmak.
- Kilo kontrolü: Aşırı kilolu bireylerin kilo vermesi, diyabetin gelişmesini engelleyebilir veya mevcut diyabetin ilerlemesini yavaşlatabilir.
Tedavi edilmeyen diyabet, yalnızca yüksek kan şekeri ile sınırlı kalmayıp, inme ve körlük gibi hayati tehlike oluşturabilecek komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle diyabet hastalarının düzenli olarak doktor kontrollerini yaptırmaları, sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimsemeleri ve doktorlarının tavsiyelerine uymaları büyük önem taşımaktadır. Erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleriyle diyabetin yol açabileceği ciddi sağlık sorunlarının önüne geçilebilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.